Keuze Vrijheid – 80 jaar vrijheid Rivierengebied

Dit jaar is het 80 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd. Om aandacht te geven aan deze bijzondere mijlpaal opent op 10 april 2025 het project Keuze Vrijheid, een reeks van zes buitenexposities in zes verschillende plaatsen in het Rivierengebied: Bemmel, Elst, Ommeren, Opheusden, Tiel en Wamel. Keuze Vrijheid brengt indringende persoonlijke verhalen uit de Tweede Wereldoorlog tot leven.

Het Rivierengebied was in de oorlogsjaren het toneel van hevige gevechten, gedwongen keuzes en grote onzekerheid. Achter iedere keuze schuilde een verhaal: over moed en verzet, over overleven en verliezen, over samenwerken en vertrouwen. Keuze Vrijheid laat de stem horen van bewoners uit die tijd en plaatst hun ervaringen in een actuele context.

Zes locaties met persoonlijke verhalen.

In iedere buitenexpositie staan persoonlijke verhalen van inwoners van die plek centraal, verteld via beeld, tekst en historische bronnen. Bezoekers worden meegenomen in de dilemma’s waarmee de inwoners in oorlogstijd werden geconfronteerd en krijgen de kans om na te denken over de betekenis van vrijheid en keuzes vandaag de dag.

Verhalen opgehaald door RadboudUniversiteit

De verschillende onderdelen van het project KeuzeVrijheid vertellen samen één verhaal. Daarvoor zijn er persoonlijke verhalen opgehaald door studenten de Radboud Universiteit. Deze zijn terug te vinden op een portal over WO2. De tentoonstelling Keuze Vrijheid laat dilemma’s zien uit de Tweede Wereldoorlog en maakt een verbinding met het nu.

Ontwerp buitenexpositie

Vanaf de buitenkant is de buitententoonstelling abstract en lijkt het één geheel. Tussen de tentoonstellingsobjecten wordt de bezoeker geconfronteerd met op zichzelf staande verhalen waarin de dilemma’s te ervaren zijn in een intieme setting. De onmogelijkheid om alles in één keer te overzien weerspiegelt de veranderende waarde van vrijheid gedurende de 80 jaar.
De routing door de buitenexposities is als een slingerende rivier.

Ook wordt de kwetsbaarheid van het begrip vrijheid benadrukt door de onder een hoek staande wanden waardoor vernauwing of verbreding wordt ervaren. Door ruimtelijk gebruikt te maken van inzichten en uitzichten, gesloten en open, binnen en buiten wordt het verband tussen het verleden en heden gemaakt met fotobeeld en illustraties. Vanuit de binnenruimte zijn er uitzichten op het landschap waar de geschiedenis zich heeft afgespeeld waardoor het verhaal tot leven komt en er steeds een ander dilemma in de omgeving zichtbaar wordt.
Dat geeft ook ruimte voor de eigen verbeelding, fantasie en bezinning van de bezoeker. Aan het einde van de buitenexpositie is er ruimte voor reflectie, waar bezoekers elkaar kunnen ontmoeten op bankjes en met elkaar in gesprek kunnen gaan.

Materiaal

De buitenexpositie wordt gemaakt van 6 mm dik aluminium.
De bankjes zijn van beton.

Het aluminium verwijst naar het materiaal waarvan veel vliegtuigen uit de Tweede Wereldoorlog werden gemaakt. De luchtoorlog heeft in het Rivierengebied een grote rol gespeeld. Gedurende de oorlog vliegen de geallieerden via bezet Nederland naar Duitsland om te bombarderen.
De rivieren in het Gelderse Rivierengebied fungeren dan als navigatie richting Duitsland. Afweergeschut en jachtvliegtuigen van de Duitsers zorgden voor grote verliezen bij de geallieerden. Maar er stortten ook Duitse vliegtuigen neer in het gebied.

Kleur

De buitenzijde is het ‘pure’ aluminium te zien. Aan de binnenzijde van de wanden krijgt de buitenexpositie een basiskleur. Ook de bankjes krijgen dezelfde kleur. Voor elke locatie wordt een andere kleur gebruikt. Zo is elke locatie uniek terwijl ze samen ook herkenbaar en leesbaar zijn als één geheel.

Opening

De officiële opening van Keuzevrijheid vindt plaats op 10 april 2025. Alle zes locaties worden die dag geopend, te beginnen in Tiel. Tijdens deze opening zullen sprekers, nabestaanden en betrokkenen de verhalen van toen in perspectief plaatsen. Na de opening blijven de exposities de komende jaren gratis toegankelijk voor publiek

80 jaar vrijheid Gelderland

Het project Keuze Vrijheid is onderdeel van 80 jaar vrijheid Gelderland, een breed programma met herdenkingen, activiteiten en tentoonstellingen die stilstaan bij de bevrijding van Nederland en de blijvende waarde van vrijheid.

Meer informatie
Voor meer informatie over Keuze Vrijheid, de expositielocaties en het programma van 80 jaar vrijheid Gelderland kunt u terecht op wo2rivierengebied.nl. Dit portal is na opening van de buitenexposities te bezoeken, vanaf 10 april 2025.